PARAQITJA E ANKIMIT DHE GJYKIMI NË APEL
KREU II
PARAQITJA E ANKIMIT DHE GJYKIMI NË APEL
(Shtuar me ligjin nr.8812, datë 17.5.2001, neni 78)
Neni 452
Vendimet që mund të ankimohen
Mund të ankimohen në gjykatën e apelit të gjitha vendimet e dhëna nga gjykata e shkallës së parë, me përjashtim të rasteve kur ankimi përjashtohet me ligj.
Neni 453
Nënshkrimi i ankimit
Ankimi që i drejtohet gjykatës së apelit duhet të nënshkruhet nga vetë pala, avokati ose përfaqësuesi i pajisur me prokurë.
Neni 454
Përmbajtja e ankimit
Në ankim duhet të tregohen:
a) palët ndërgjyqësa;
b) vendimi kundër të cilit bëhet ankimi;
c) shkaqet për të cilat bëhet ankimi;
ç) çfarë kërkohet me ankimin.
Neni 455
Dokumentet që i bashkëngjiten ankimit
(Ndryshuar paragrafi II me ligjin nr.8812, datë 17.5.2001, neni 79)
Bashkë me ankimin duhet të paraqiten:
a) kopje të ankimit dhe të dokumenteve të tjera, aq sa janë personat që marrin pjesë në çështje si palë;
b) Në rast se ankimi nuk plotëson kushtet e mësipërme, si dhe ato të neneve 453 dhe 454 të këtij Kodi, gjykata njofton palën që të ndreqë të metat brenda 5 ditëve, në të kundërt ankimi kthehet.
Neni 456
Apeli kundërshtues
Pala që nuk ka bërë ankim apo pala kundër së cilës është bërë ankimi, mund ta kundërshtojë atë me kundërankim brenda 5 ditëve nga dita që ka marrë njoftim për ankimin e palës tjetër.
Ankimi kundërshtues duhet t’u njoftohet palëve të tjera në gjykim ,sipas rregullave për njoftimin e ankimit.
Neni 457
Ndërhyrja në ankim
(Shfuqizuar me ligjin nr.8812, datë 17.5.2001, neni 80)
Neni 458
Rivendosja në afatin e ankimit
(Ndryshuar me ligjin nr.8812, datë 17.5.2001, neni 81)
Kur palët kanë humbur të drejtën e ankimit për shkaqe të arsyeshme, mund të paraqesin kërkesë për rivendosje në afat, përpara gjykatës që ka dhënë vendimin. Kjo kërkesë shqyrtohet nga gjykata dhe kundër vendimit të tij mund të bëhet ankim i veçantë.
Neni 459
Rënia në dekadencë e kërkesave që nuk janë propozuar rishtas
Kur kërkesat dhe pretendimet e pamarra parasysh në vendimin e shkallës së parë nuk përsëriten në ankim, konsiderohet sikur është hequr dorë prej tyre.
Neni 460
Përbërja e gjykatës dhe shqyrtimi i çështjes
(Ndryshuar paragrafi i III me ligjin nr.8431, datë 14.12.1998, neni 1,
Ndryshuar me ligjin nr. 8812, datë 17.5.2001, neni 126)
Gjykata e apelit e shqyrton çështjen në mënyrë kolegjiale. Ajo gjykon me trup gjykues të përbërë nga tre gjyqtarë.
Kryetari i gjykatës së apelit cakton relatorin e çështjes dhe ditën e gjykimit.
Njoftimi për ditën dhe orën e gjykimit të çështjeve bëhet nga gjykata e apelit me shpallje pranë saj dhe në gjykatat përkatëse të shkallës së parë, jo më vonë se 10 ditë përpara shqyrtimit të çështjes.
Për çështjet me rigjykim, kur është mbajtur për gjykim në fakt, ose kur çmohet një gjykim përpara afatit 10 ditor, njoftimi u bëhet drejtpërdrejt palëve, përfaqësuesve të tyre dhe prokurorit.
Neni 461
(Shtuar paragrafi II, III me ligjin nr.8431, datë 14.12.1998, neni 2)
Fillimisht gjykata verifikon paraqitjen e rregullt të palëve, bën bashkimin e ankimeve të bëra kundër të njëjtit vendim dhe bën përpjekje për zgjidhjen e çështjes me pajtim.
Mosparaqitja e palëve, për të cilat njoftimi është bërë me shpallje, nuk pengon shqyrtimin e çështjes, me përjashtim të rastit kur janë njoftuar shkaqe të arsyeshme për mungesën.
Gjykata nuk mund të shqyrtojë çështjen në mungesë atëherë kur dëgjimi i palëve është një nga detyrat e rigjykimit ose kur njoftimi ka qenë i parregullt.
Neni 462
Pjesëmarrja e prokurorit
(Shfuqizuar me ligjin nr.8812, datë 17.5.2001, neni 82)
Neni 463
Heqja dorë nga ankimi
Në çdo fazë të gjykimit të çështjes në apel, ankuesi ose përfaqësuesi i tij mund të heqë dorë nga ankimi. Në këtë rast vendoset pushimi i shqyrtimit të çështjes në gjykatën e apelit.
Neni 464
Seanca gjyqësore
(Ndryshuar me ligjin nr.8812, datë 17.5.2001, neni 83)
Seanca gjyqësore fillon me relacionin e njërit prej anëtarëve të trupit gjykues. Pas kësaj palët, në rast se janë paraqitur, japin shpjegime. Së pari e merr fjalën pala që ka bërë ankimin, pastaj pjesëmarrësit e tjerë në gjykim.Kur ky ka paraqitur mendimin me shkrim, lexohet nga një anëtar i trupit gjykues. Kur prokurori, mbi bazën e padisë së paraqitur prej tij, bën ankim ndaj vendimit të gjykatës, ai e merr fjalën i pari.
Neni 465
Në shqyrtimin e çështjes në apel mbahen parasysh, për aq sa janë të zbatueshme, dispozitat mbi procedurën e gjykimit në shkallë të parë të parashikuara në këtë Kod.
Me kërkesën e palëve ose edhe kryesisht gjykata e apelit përsërit tërësisht apo pjesërisht hetimin gjyqësor. Në shqyrtimin gjyqësor mund të lexohen aktet e gjykimit të shkallës së parë. Gjykata ka të drejtë të marrë edhe prova të reja.
Neni 466
Vendimi i gjykatës së apelit
(Ndryshuar shkronja “ç” me ligjin nr.8812, datë 17.5.2001, neni 126)
Gjykata e apelit pasi shqyrton çështjen vendos:
a) lënien në fuqi të vendimit të gjykatës së shkallës së parë;
b) ndryshimin e vendimit;
c) prishjen e vendimit dhe pushimin e çështjes;
ç) prishjen e vendimit dhe dërgimin e çështjes për rigjykim në gjykatën e shkallës së parë në rastet e parashikuara nga neni 467 i këtij Kodi.
Neni 467
Dërgimi për rigjykim
(Shtuar shkronjat “d”, “e”, “ë” si dhe tre paragrafet e fundit
me ligjin nr 8431, datë 14.12.1998, neni 3,
Ndryshuar shkronja “c” dhe paragrafi I me ligjin nr.8812, datë 17.5.2001, neni 84 e 126)
Gjykata e apelit prish vendimin e gjykatës së shkallës së parë dhe e dërgon çështjen për rigjykim kur:
a)gjykata e shkallës së parë ka shkelur dispozitat mbi juridiksionin dhe kompetencën;
b)përbërja e trupit gjykues nuk ka qenë e rregullt apo vendimi nuk është nënshkruar nga anëtarët e tij;
c)gjykata ka vendosur pushimin e çështjes në kundërshtim me rregullat e përcaktura nga ky Kod;
ç) çështja është gjykuar në mungesë të pjesëmarrësve në proces, pa pasur dijeni për ditën e gjykimit;
d) nuk është formuar drejt ndërgjyqësia;
e) kur mungojnë ose janë të pavlefshme padia, procesverbali gjyqësor, ankimi, si dhe çdo dokument tjetër që ka ndikuar në dhënien e vendimit.
ë) kur lind nevoja për marrjen e një prove vendimtare, marrja e së cilës është e vështirë në shkallë të dytë.
Gjykata e shkallës së parë në rigjykim është e detyruar t’i përmbahet vendimit të gjykatës së apelit për çdo veprim procedural të vendosur në të.
Me vendim të ndërmjetëm, gjykata mund të mos kryejë veprime të caktuara kur për rrethana të reja të dala në rigjykim, shihen të panevojshme. Ndaj këtij vendimi mund të bëhet ankim i veçantë.
Në rigjykim nuk mund të ngrihen pavlefshmëritë e vërtetuara në gjykimet e mëparshme, kur vendimet përkatëse nuk janë prishur për to dhe nuk mund të bëhen pretendime të ndryshme nga ato që janë të pranuara në vendimin e gjykatës së apelit, përveç nevojës për realizimin e detyrave të vëna nga ajo gjykatë
Neni 467/a
(Shtuar me ligjin nr.8431, datë 14.12.1998, neni 4)
Gjykata e apelit kur prish vendimin nuk mund ta kthejë çështjen për rigjykim për të dytën herë por e shqyrton vetë si gjykatë e shkallës së parë.
Kur vendimi prishet për shkak të moszbatimit të detyrave të caktuara nga gjykata më e lartë, pa u marrë vendim i veçantë sipas nenit 467 të këtij Kodi, gjykata e apelit, me kërkesë të palëve ngarkon trupin gjykues përkatës me shpenzimet e bëra për këtë shkak.
Neni 467/b
(Shtuar me ligjin nr.8812, datë 17.5.2001, neni 84)
Kur gjykata për çështjen që nuk ishte në kompetencën e saj ka dhënë një vendim të drejtë dhe, nga ana tjetër, nuk janë kapërcyer kompetencat e gjykatës së cilës i takonte çështja, gjykata e apelit ka të drejtë të mos e prishë vendimin, por të mjaftohet t’i verë në dukje gjykatës përkatëse parregullsinë e vendimit të saj.
Neni 468
(Hequr titulli dhe shtuar me ligjin nr.8812, datë 17.5.2001, neni 86)
Gjykata e apelit kur konstaton se çështja nuk hyn në juridiksionin gjyqësor, si dhe kur padia nuk mund të ngrihej ose gjykimi nuk mund të vazhdonte, prish vendimin edhe vendos vetë pushimin e gjykimit të çështjes.
Neni 469
Pezullimi i ekzekutimit
(Ndryshuar paragrafi II me ligjin nr.8812, datë 17.5.2001, neni 126)
Kur prishet vendimi i shkallës së parë dhe çështja dërgohet për rigjykim, pezullohet ekzekutimi i vendimit.
Gjykata e apelit me kërkesën e palës mund të vendosë pezullimin e ekzekutimit të vendimit edhe kur ajo le në fuqi vendimin e gjykatës së shkallës së parë, kur kundër vendimit të saj bëhet rekurs në Gjykatën e Lartë dhe nga ekzekutimi i menjëhershëm i vendimit mund të vijnë pasoja të rënda ose të pariparueshme, si dhe kur pala që ka bërë rekursin jep garanci materiale që siguron ekzekutimin e vendimit.
Neni 470
Ankimi kundër vendimeve të ndërmjetme
Vendimet e ndërmjetme që jepen nga gjykata e shkallës së parë mund të ndryshohen apo të tërhiqen gjatë gjykimit. Këto vendime mund të goditen me ankim së bashku me vendimin përfundimtar.
Megjithatë, në rastet e parashikuara shprehimisht në këtë Kod, kundër vendimeve të ndërmjetme mund të bëhet ankimi i veçantë në gjykatën e apelit, brenda 5 ditëve nga shpallja apo njoftimi i tyre.
Neni 471
Pezullimi i ekzekutimit të vendimit të ndërmjetëm
Paraqitja e ankimit kundër vendimit të ndërmjetëm nuk pezullon gjykimin dhe as ekzekutimin e vendimit, përveç kur parashikohet ndryshe në këtë Kod apo kur gjykata e apelit vendos pezullimin gjersa të japë vendimin për ankimin e veçantë.